O debate da conferencia «O sector lácteo da UE: a evolución máis alá do 2015» confirmou que a Unión Europea debe anticiparse para evitar futuras crises. Os mecanismos previstos actualmente non o permiten. Fan falta instrumentos de regulación pública da produción e dos mercados!

O informe dos expertos encargado pola Comisión Europea sobre as consecuencias do final do sistema das cotas leiteiras despois de 2015 é concluínte: a implementación das medidas do Paquete leite, confirmado na resolución da PAC 2014-2020, terá un grande impacto no sector lácteo de Europa.

A produción de leite vaise concentrar nunhas poucas zonas do noroeste de Europa, mentres que moitas explotacións van desaparecer, incluídas as de zonas de montaña ou de zonas periféricas onde constitúen a única produción posible e a base da economía local. Os gráficos mostran o crecemento da produción nalgúns países, influenciados polas exportacións, mentres que a produción cae na maioría dos estados europeos.

En consecuencia, a produción vaise intensificar nas áreas con maiores producións, provocando a acumulación de residuos, os problemas de contaminación da auga e do chan. O crecemento destas explotacións levará consigo un forte aumento do endebedamento destas e o aumento da súa vulnerabilidade acrecentada pola forte volatilidade dos prezos. Neste contexto, a situación pode ser dramática tanto para as persoas gandeiras coma para rexións enteiras se non poñemos en marcha as medidas axeitadas.

A posición da Comisión Europea, que abriu o debate durante a conferencia, pode ser dun pragmatismo cómplice coa posible desaparición de miles de explotacións. Debemos recordar que xa un terzo das explotacións leiteiras desapareceu entre 2007 e 2010!

A Coordinadora Europea Via Campesina (ECVC) apoia a creación dun observatorio dos volumes de produción, prezos do leite e custos de produción anunciado polo Comisario de Agricultura, Dacian Ciolos.

É necesario establecer instrumentos públicos para regular a produción e os mercados para actuar antes que se produzan situacións de crise.

Hai que adoptar medidas para garantir a estabilidade de prezos que cubran os custos de produción, e asegure o mantemento da produción distribuída en todo o territorio europeo.

A Coordinadora Europea Via Campesina está a favor de mecanismos de redución da produción leiteira, propostos por varios participantes, e demanda un apoio específico ás zonas de montaña, co fin de que se garanta a recollida de leite nestas rexións.

Os instrumentos previstos no paquete leite son totalmente insuficientes, tal e como indicaron numerosos participantes; as organizacións de produtores, ausentes en moitos países, non son capaces de reforzar a posición dos produtores e produtoras fronte ao papel dominante das empresas e a gran distribución.

Os pagamentos directos non garanten o mantemento da produción de leite nun escenario de prezos baixos e volátiles, e mesmo fomentan o cambio a determinadas producións vexetais, que requiren menos traballo.
A creación de mercados de futuros no sector do leite empeoraría a situación posto que a especulación financeira incrementa a volatilidade nos mercados.

ECVC tamén se opón ás subvencións directas á exportación (restitucións), que destrúen a estruturación da produción en terceiros países e eliminan as explotacións campesiñas en todos os lados.

Hai que construír mecanismos que aseguren o futuro dos produtores e produtoras de leite e oriente a produción cara a modelos sostibles.